Koszty uzyskania przychodu (KUP) – Jak działają i jak je obniżyć?

Koszty uzyskania przychodu to jedno z najważniejszych pojęć w polskim systemie podatkowym. Dzięki nim możesz obniżyć podstawę opodatkowania, a tym samym zapłacić niższy podatek dochodowy. Odpowiednia wiedza na temat tych kosztów jest istotna dla pracowników, przedsiębiorców, a także osób wykonujących umowy cywilnoprawne. W tym artykule wyjaśnimy, jak działają i jak najlepiej wykorzystać te ulgi.
Co to są koszty uzyskania przychodu (KUP) ?
Koszty uzyskania przychodu to wydatki, które ponosisz w związku z uzyskaniem dochodów. Pomniejszają one podstawę opodatkowania, dzięki czemu płacisz niższy podatek dochodowy. Wysokość tych kosztów może różnić się w zależności od formy zatrudnienia. Ważne jest, abyś wiedział, jak prawidłowo je rozliczać.
Koszty uzyskania przychodu dla pracowników
Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę mogą skorzystać z ustalonych limitów. Standardowa kwota wynosi 250 zł miesięcznie, co daje 3000 zł rocznie. Jeśli masz dwa etaty, limit ten wynosi 4500 zł rocznie. W przypadku dojazdów z innych miejscowości, możesz skorzystać z wyższego limitu – 5400 zł rocznie.
Dzięki tym odliczeniom możesz zmniejszyć wysokość opodatkowanego dochodu.
Przykład: Jeśli zarabiasz 5000 zł miesięcznie, po odliczeniu 250 zł miesięcznie, podstawa opodatkowania zmniejszy się o 3000 zł rocznie.
Więcej informacji o kosztach uzyskania przychodu dla pracowników znajdziesz na stronie Koszty pracownicze – gov.pl.
KUP dla przedsiębiorców – Co możesz odliczyć?
Dla przedsiębiorców możliwości odliczenia wydatków są szersze. Oprócz wynagrodzeń dla pracowników, możesz także odliczyć:
- Sprzęt komputerowy i biurowy
- Licencje i oprogramowanie
- Leasing
- Opłaty bankowe
- Odsetki od kredytów
Pamiętaj, że tylko wydatki związane bezpośrednio z działalnością gospodarczą mogą zostać uwzględnione w rozliczeniach podatkowych. Wydatki prywatne czy brak dokumentacji wykluczają je z odliczeń.
Przykład: Jeśli zakupisz laptopa do pracy, koszt tego zakupu pomniejszy Twój dochód, a tym samym obniży podstawę opodatkowania.
Więcej o tym, jak rozliczać koszty uzyskania przychodu w firmie, znajdziesz na stronie KUP w firmie – biznes.gov.pl.
Koszty uzyskania przychodu (KUP) przy umowach cywilnoprawnych
W przypadku umowy zlecenie czy umowy o dzieło, możesz skorzystać z odliczenia 20% przychodu po odliczeniu składek ZUS. Jeżeli wykonujesz pracę twórczą, możesz skorzystać z wyższego limitu – 50%, ale z rocznym limitem 120 000 zł.
Przykład: Pracując na umowę zlecenie z dochodem 10 000 zł, możesz odliczyć 20% tej kwoty, czyli 2000 zł. W przypadku pracy twórczej kwota odliczenia wyniesie 5000 zł.
Więcej o zasadach dla twórców przeczytasz na stronie Ministerstwa Kultury.
Jak obliczyć koszty uzyskania przychodu w PIT?
Aby odliczyć koszty uzyskania przychodu, uwzględnij je w swoim zeznaniu rocznym PIT. Informacje na temat tych wydatków znajdziesz w formularzu PIT-11, który otrzymasz od pracodawcy lub zleceniodawcy. Następnie przekażesz te dane do odpowiednich sekcji formularzy PIT-37, PIT-36 lub PIT-36L.
Dla osób rozliczających się ryczałtem (PIT-28) – KUP nie mają zastosowania.
Szczegóły znajdziesz na stronie Formularze PIT 2024.
KUP a ryczałt – Co warto wiedzieć?
Ryczałt (PIT-28) to forma opodatkowania, w której nie można odliczać kosztów uzyskania przychodu. Ryczałt opodatkowuje przychód, a nie dochód, dlatego wydatki na działalność gospodarczą nie pomniejszają podstawy opodatkowania.
Ulga dla dojeżdżających do pracy – Wyższe odliczenia
Osoby dojeżdżające do pracy z innych miejscowości mogą skorzystać z wyższego limitu odliczeń – do 5400 zł rocznie. Jest to specjalna ulga, która pozwala obniżyć wysokość opodatkowanego dochodu.
Więcej o tej uldze znajdziesz na stronie Ulga dla dojeżdżających – gov.pl.